Η διάγνωση του καρκίνου του μαστού από μόνη της σηματοδοτεί μια περίοδο κρίσης, τόσο για την ίδια την γυναίκα όσο και για το στενό οικογενειακό της περιβάλλον. Χρονικό διάστημα που η διάρκεια του καθορίζεται από πολλούς παράγοντες, ενδογενείς και εξωγενείς. Παράγοντες που αφορούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ατόμου, την διάγνωση, τις εμπειρίες ζωής, την γενετική δομή και το περιβάλλον της.
Τόσο η διάγνωση όσο και η διαδικασία της θεραπείας του καρκίνου του μαστού φέρνει μεγάλες αλλαγές στην ζωή της γυναίκας και μια νέα πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα που δεν επέλεξε. Ο γυναικολογικός καρκίνος είναι μια εισβολή. Ένας τρομακτικός ξένος μπαίνει στο σώμα της. Χτυπάει την θηλυκότητα της (Σεξουαλικότητα, Μητρότητα). Ο θύμος η θλίψη, η άρνηση, η αμφιθυμία εναλλάσσονται κατακλύζοντας τον εσωτερικό της κόσμο. Συναισθήματα και αγωνίες που αποτελούν ένα φυσικό μέρος της εμπειρίας του καρκίνου του μαστού. Κάτι που πρέπει να εκφραστεί, ξανά και ξανά. Εάν δεν επιτρέψει στον εαυτό της να αισθάνεται λυπημένη, θλιμμένη…. Δημιουργεί «άλυτους λογαριασμούς» εμποδίζοντας το να αισθάνεται καλύτερα.
Οι εξάψεις, η κόπωση, η αυπνία σημειώνονται ως οι σημαντικότερες παρενέργειες της θεραπείας, που προστίθενται στην είδη επιβαρυμένη διάθεση της.
Η έλλειψη ελέγχου για ότι της συμβαίνει αποτελεί κεντρικό θέμα στην ψυχολογική υποστήριξη της ασθενούς. Είναι πρώτιστης σπουδαιότητας να κατανοήσει ότι ακόμα και στις πιο αντίξοες συνθήκες μπορεί να έχει τον έλεγχο στην ζωή της με το να συμμετέχει στις αποφάσεις για την θεραπείας της, να επιλύει τις ερωτήσεις της, να προγραμματίζει ήπιες μορφές άσκησης, να επιλέγει την διατροφή της και να κάνει συμπεριφορικές αλλαγές στην δημιουργία μιας νέας ρουτίνας.
Σ αυτό το σημείο η γυναίκα κυριευμένη από συναισθήματα, ακατέργαστα, και καταστάσεις που την φέρνουν σε αδιέξοδο νοιώθει αβάσταχτο πονο. Μη αντέχοντας άλλο, ζητά βοήθεια από έναν ειδικό ψυχικής υγείας , συνήθως ψυχίατρο.
Παρότι η ανάγκη για έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού είχε καταγραφεί στην συνείδηση μας, η ψυχολογική υποστήριξη των γυναικών που νοσούν από τον καρκίνο του μαστού απέχει πολύ , ακόμα, ως απαραίτητο μέρος της ολοκληρωμένης θεραπείας.
Έρευνες που δημοσιεύονται μας δείχνει ότι το άγχος και η κατάθλιψη παρουσιάζονται συχνά μεταξύ των γυναικών με καρκίνο του μαστού, ακόμα και μετα το 5ο έτος της διάγνωσης.
Ο καρκίνος του μαστού επηρεάζει την ψυχική υγεία τους , που με την σειρά της επηρεάζει την αποθεραπεία τους.
Μεταξύ των γυναικών που νοσούν κάποιες επηρεάζονται συναισθηματικά σε τέτοιο βαθμό ώστε η φαρμακευτική αγωγή είναι αναπόφευκτη .
Με βάση έρευνες συμπεραίνουμε ότι σε συνδυασμό με ψυχοθεραπεία ή συμβουλευτική η ψυχική υγειά των γυναικών βελτιώνεται .
Η γυναικά με την προσωπική κρίση αυτή που καλείται να αντιμετωπίσει, εντάσσεται σε μια ευρύτερη κρίση της εποχής μας. Αυτήν της πανδημίας και της γενικής απαγόρευσης της κυκλοφορίας. Ανέκαθεν οι γυναίκες με καρκίνο του μαστού πρόσεχαν την υγεία τους ανεξάρτητα την φάση της νόσου. Πρόσεχαν τις εποχιακές γρίπες, τους ιούς, τον συνωστισμό, φορούσαν μάσκες προσώπου κοκ. Είχαν ωστόσο κοινωνική ζωή, όσο το επέτρεπαν οι συνθήκες τους. Κάλυπταν τις συναισθηματικές τους ανάγκες με το να συναναστρέφονται συγγενείς και φίλους, με μια βόλτα στην θάλασσα, επίσκεψη στο αγαπημένο καφέ/εστιατόριο, με μικρές αποδράσεις στην εξοχή. Η απαγόρευση της κυκλοφορίας λόγο της έξαρσης της πανδημίας καθιστά αδύνατη αυτή την δυνατότητα/ανάγκη, που προτείνουμε και προτρέπουμε τις γυναίκες ως μέρος της νέας καθημερινότητας.
Σε ένας ψυχισμός δηλαδή, είδη επιβαρυμμένο η έλλειψη της κοινωνικότητας, η μοναξιά που έτσι και αλλιώς συνοδεύει την ασθένεια και η έλληψη ελευθερίας κίνησης μεγεθύνουν αυτό που ζουν.
“Σίγουρα γίνεται δύσκολο το έργο της θεραπείας μου τώρα.”
Mου αποκάλυψε μια θεραπευμένη μου κατά την διάρκεια της ανοιξιάτικης απαγόρευσης κυκλοφορίας.
“Χαίρομαι που λες δύσκολο και όχι ακατόρθωτο .“ Της απάντησα τότε.
Μόλις πριν λίγο καιρό και την έναρξη της νέας απαγόρευσης κυκλοφορίας μου αποκάλυψε ότι αυτός ο διάλογος μας της άνοιξε ένα παραθυράκι ελπίδας, την κινητοποίησε , όπως μου είπε.
Η Έλσα, ας την ονομάσουμε, με κύριο σύμμαχο της την ελπίδα ανέσυρε από μέσα της νέες δυνατότητες . Επέλεξε δραστηριότητες που της πρόσφεραν ουσιαστική ικανοποίηση και συντροφιά. Όταν ήταν μικρότερη της άρεσε να φτιάχνει ψηφιδωτά, οι ανάγκες της ζωής όμως και η απαιτητική καθημερινότητα της στέρησαν αυτή την ενασχόληση. Έχει φιλοτεχνήσει αρκετά έργα από τότε, κάποια τα δωρίζει σε ανθρώπους που τους νοιώθει δίπλα της . Επίσης άλλαξε την συσκευή του κινητού τηλεφώνου της σε νέας τεχνολογίας, την βοήθησε η ξαδέρφη της με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ανέπτυξε οπτικές κοινωνικές επαφές μέσω διαδικτύου , τέτοιες που δεν είχε πριν .Βέβαια την βοήθησε και στις συνεδρίες μας.
Η Έλσα επέλεξε αυτόν τον τρόπο να διαχειριστεί την πραγματικότητα της .
Συνοψίζοντας η ψυχική υγεία των γυναικών που νοσούν από καρκίνο του μαστού επηρεάζεται, κάποιες φορές κλονίζεται . Ενδεχομένος παρουσιάσουν συπτώματα που παραπέμπουν σε διάγνωση κατάθλιψης , άγχους ή συνδυασμού τους. Πάντα η διάγνωση γίνεται μόνο από ψυχίατρο. Η Συμβουλευτική και η ψυχοθεραπεία από εξειδικευμένο ψυχικής υγείας, μαζί ή όχι με φαρμακευτική αγωγή βοηθά της γυναίκες στην αποθεραπεία τους.
Σε καιρούς κρίσεων προσωπικών , ευρύτερα κοινωνικών , είμαστε σε θέση να ανασύρουμε νέες δυνατότητες που μας εκπλήξουν.
Να μας διευκολύνουν ενδεχομένος να βρούμε “ Tόπους να Χωράμε”.
Να μας διευκολύνουν ενδεχομένος να βρούμε “ Tόπους να Χωράμε”.
Ματθαίος Ζαζάνης, Ειδικός Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας – ομαδικός ψυχοθεραπευτής
Mail : [email protected]
Facebook: Ματθαίος Ζαζάνης
Τηλέφωνα : 6906751027 / 2130280026
Πηγές:
Σαββόπουλος, Σ. (2019) Επτά παραμύθια ζωής: Είναι η Νόσος ένα Αμετάφραστο Μήνυμα; Αθήνα: Αρμός.
