ΑΥΤΟΦΑΓΙΑ

Έχουμε ακούσει την έφραση “τρώει τις σάρκες του” ……

Ήρθε η ώρα να το δούμε να γίνεται από μέσα προς τα έξω. Δεν θα δούμε φυσικά, σαγόνια να καταβροχθίζουν ανθρώπινες σάρκες. Ούτε καν θα νιώσουμε αυτή την κάπως  βίαιη κίνηση.Θα μάθουμε όμως, πως το σώμα μας, ως ένας από τους ανώτερους οργανισμούς, έχει την ικανότητα να αυτο-ταΐζεται.

 O Ιάπωνας κυτταρικός βιολόγος  Yoshinori Ohsumi τιμήθηκε από την Σουηδική Ακαδημία με το βραβείo Νόμπελ Ιατρικής 2016  & Φυσιολογίας για την έρευνά του σχετικά με το πώς τα κύτταρα ανακυκλώνουν και ανανεώνουν το περιεχόμενό τους,μία διαδικασία που ονομάζεται αυτοφαγία

 

Κατά την διάρκεια της νηστείας, τα κύτταρα διασπούν πρωτεΐνες και άλλα κυτταρικά συστατικά και τα χρησιμοποιούν για ενέργεια. Κατά την διάρκεια της αυτοφαγίας,τα κύτταρα καταστρέφουν ιούς και βακτήρια τα οποία είναι επιβλαβή για τον οργανισμό. O Οhsumi, δημιούργησε ένα καινούργιο πεδίο επιστημονικό, μελετώντας την αυτοφαγία στο κενοτόπιο των κυττάρων (το κενοτόπιο του κυττάρου χρησιμεύει για την αποθήκευση χρήσιμων &άχρηστων ουσιών για μετέπειτα χρήση από το κύτταρο). Ανακάλυψε, ότι τα γονίδια της αυτοφαγίας χρησιμοποιούνται από ανώτερους οργανισμούς-συμπεριλαμβανομένων και των ανθρώπων-και ότι οι μεταλλάξεις σ΄αυτά τα γονίδια μπορούν να προκαλέσουν ασθένεια. Τα ζώα,τα φυτά και οι μονοκύτταροι οργανισμοί,βασίζονται στην αυτοφαγία για να αντέξουν τους λιμούς.

Ο Ohsumi έκανε τις έρευνές του από την δεκαετία του 1960. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 και τις αρχές της δεκαετίας του 1990 ως σήμερα,η έρευνές του έδειξαν ότι η αυτοφαγία έχει έναν ρόλο στην προστασία έναντι της φλεγμονής και σε ασθένειες όπως η Άνοια και η Νόσος του Πάρκινσον. Όταν ο Ohsumi άρχισε να ερευνά την αυτοφαγία,υπήρχαν κάτω από 20 δημοσιεύσεις κάθε χρόνο για το  θέμα. Τώρα υπάρχουν περισσότερες από 5,000 τον χρόνο,καθώς το αντικείμενο της

 έρευνας έχει διευρυνθεί και σε τομείς όπως ο καρκίνος και η μακροζωία.

“Καθώς η έρευνα για την αυτοφαγία έχει επεκταθεί,κατέστη σαφές ότι δεν είναι απλώς μία απάντηση στην πείνα. Συμβάλλει επίσης σε μία σειρά από φυσιολογικές λειτουργίες,όπως η αναστολή των καρκινικών κυττάρων και η γήρανση,η εξάλειψη των παθογόνων μικροοργανισμών και ο καθαρισμός του εσωτερικού των κυττάρων. Έχουμε επίσης αρχίσει να βλέπουμε μία μικρή έκρηξη στην έρευνα που δείχνει μία νέα λειτουργία με τα γονίδια που συμβάλλουν στην αυτοφαγία. Ωστόσο,υπάρχουν πολλά που δεν γνωρίζουμε για τον μηχανισμό της αυτοφαγίας και αυτό απαιτεί σοβαρή μελέτη. Ελπίζω να συνεχίζω να μελετώ την αυτοφαγία σε μοριακό επίπεδο, να αντιμετωπίσω τον μηχανισμό κατά μέτωπο. Αυτή είναι η αποστολή μου”

Φυσικά η έρευνα άνοιξε έναν τεράστιο κύκλο ερευνών, σχετικά με την διαχείρηση του βάρους. Είναι γνωστή η Δίαιτα 16-8(16 ώρες ασιτία και 8 ώρες σίτιση), η οποία ενδεχομένως να βαδίζει στα μονοπάτια της έρευνας του Ohsumi. Επίσης έχει βρεθεί στα μικροσκόπια των ερευνητών και πάλι η νηστεία η οποία είναι μέρος θρησκευτικών, πνευματικών πρακτικών (Σαρακοστή, Ραμαζάνι κ.ά.).

Επίσης-τα νέα  είναι για όσους αποφεύγουν την άσκηση συστηματικά-πάνω στην έρευνα του Ιάπωνα Νομπελίστα, έγινε και μία μελέτη σχετικά με την άσκηση και τα  οφέλη της μέσω της αυτοφαγίας. Κατά την  οξεία άσκηση,τα αυξημένα επίπεδα αυτοφαγίας επιτρέπουν στα κύτταρα να προσαρμοστούν στις μεταβαλλόμενες διατροφικές και ενεργειακές απαιτήσεις , μέσω του καταβολισμού των πρωτεϊνών.

Παρόλα αυτά, καλό είναι οποιαδήποτε διατροφική παρέμβαση, να γίνεται σε συνεργασία με  ειδικό Διατροφής  και αν υπάρχουν προβλήματα υγείας σε συνεργασία με τον γιατρό.

Τα νέα λοιπόν είναι ενθαρυντικά όσον αφορά μία πιο επιστημονική προσέγγιση ως προς την διαχείρηση βάρους. Δίαιτες πρωτεϊνικές,δίαιτες ολιγοθερμιδικές, δίαιτες, δίαιτες, δίαιτες…….

Μετά τον εγκλεισμό λόγω κορωναϊού τον Μάρτιο του 2020,βρέθηκαν αρκετά θέματα ως προς τον έλεγχο βάρους. Πέντε ( 5) εκατομμύρια συνάνθρωποί μας χάθηκαν   λόγω υψηλού δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) με την πανδημία να κινείται δυναμικά. Καθιστική ζωή,διανομή φαγητού-delivery-και φυσικά ο φόβος για το αύριο λόγω της πανδημίας,μας έφερε πιο κοντά στο φαγητό…..ο ευκολότερος και ο γρηγορότερος τρόπος να επεξεργαστούμε ή να αντιμετωπίσουμε τα καινούρια -δύσκολα και πρωτόγνωρα-δεδομένα…..Το φαγητό.

Η επιστήμη επομένως,μας απλώνει άλλη μια φορά το χέρι και μας οδηγεί σε υγιείς και ασφαλείς δρόμους ως προς το διατροφικό μας γίγνεσθαι.

Αυτό που με παρακίνησε να ασχοληθώ με το θέμα,είναι η διαδικασία που κάνει το ίδιο μας το σώμα. Μία αξιοθαύμαστη μηχανή,που γνωρίζει να αυτοιάται .Δεν έχει γίνει κάποια εκπαίδευση,κάποια επιμόρφωση…..απλά το γνωρίζει. Και με λυπεί η νοητική συμπεριφορά μας ως προς αυτή την δυναμική του….

Συμπεριφερόμαστε στο σώμα μας,σχεδόν εχθρικά. Με καταχρήσεις,με διατροφή μόνο για να ικανοποιείται ο ουρανίσκος,με καθιστική ζωή. Και φυσικά μ΄έναν νου γεμάτο σκέψεις αγχωτικές, βιαστικές, δυσάρεστες. Ας  φροντίσουμε -το σώμα μας-με τον καλύτερο τρόπο. Δεν σκοπεύω να αναφερθώ σε κοινότυπες κουβέντες για σωστή διατροφή,άσκηση,ήρεμο περιβάλλον. Νομίζω πως όλοι γνωρίζουμε τι χρειαζόμαστε. 

Αυτό που έχουμε ανάγκη είναι κάποιος να μας θυμίσει τον τρόπο να το κάνουμε.

ΠΗΓΕΣ:

  1. H.O.(World Health Organization)
  2. PubMed(PMC7461480)
  3. The Lancet(http://doi.org/10.1016/j.eclinm.2021.101062 )
  4. Britannica(article by Kara Rogers)
Αυτοφαγία