Η χημειοθεραπεία ,αποτελεί μία εκ των βασικών θεραπειών του καρκίνου. Αυτού του είδους η θεραπεία συνοδεύεται από κάποια αρκετά δυσάρεστη συμπτωματολογία για τον πάσχοντα. Υπάρχουν αρκετές επιλογές, ευτυχώς, για την διαχείριση αυτών των συμπτωμάτων. συνδυασμός φαρμακευτικής αγωγής, με διατροφή μπορεί να δώσει στο σώμα την βοήθεια που χρειάζεται για να αντιμετωπίσει τα εν λόγω συμπτώματα. Η διατροφική προσέγγιση για την αντιμετώπισή τους, είναι καλό να ακολουθείται και πριν και μετά την θεραπεία. Βέβαια ο τύπος της χημειοθεραπείας είναι ανάλογος του καρκίνου που αντιμετωπίζει ο ασθενής. Οι προσεκτικές διατροφικές επιλογές θα βοηθήσουν στην υποστήριξη της μάχης που δίνει το ανοσοποιητικό σύστημα. Τα τρόφιμα που θα επιλέγονται κατά την διάρκεια της ενεργού θεραπείας θα ποικίλουν ανάλογα με τις παρενέργειες που μπορεί να αντιμετωπίζει ο οργανισμός.
Καθώς το ατομικό προφίλ και η διάγνωση κάθε ατόμου είναι διαφορετικά, έτσι και η αντίδρασή του στην θεραπεία είναι διαφορεική. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες μπορεί να είναι σοβαρές, ήπιες ή να απουσιάζουν. Οι συνηθέστερες είναι οι εξής:
-Ναυτία και έμετος
-Διάρροια
-Δυσκοιλιότητα
-Αέρια και φούσκωμα
-Απώλεια όρεξης
-Ξηροστομία
Ναυτία και έμετος
Είναι συμπτώματα που συνήθως, αντιμετωπίζονται αρχικά και με φαρμακευτική αγωγή. Ωστόσο η κατανάλωση των σωστών τροφών τις σωστές στιγμές, μπορεί να βοηθήσει.
- Η κατανάλωση μικρών και συχνών γευμάτων. Καλό είναι να μην αδειάζει τελείως το στομάχι.
- Η φυσική σόδα τζίντζερ, το τσάϊ τζίντζερ μπορούν να καταπολεμήσουν την ναυτία.
- Καλό είναι τα γεύματα να είναι δροσερά και ελαφριά.
- Αποφυγή λιπαρών τροφών
- Κατανάλωση υγρών μεταξύ των γευμάτων και όχι μαζί με τα γεύματα.
- Οι έντονες μυρωδιές των τροφίμων ,είτε μαγειρεμένων είτε όχι, συνήθως εντείνουν τα συμπτώματα.
Διάρροια
- Κατανάλωση τροφών που είναι πιο εύπεπτες και με χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες.
Τέτοιες τροφές είναι συνήθως πρωτεϊνούχα τρόφιμα όπως πουλερικά, ψάρια και αυγά. Κονσερβοποιημένα φρούτα (στον δικό τους χυμό)μπορεί να είναι πιο εύκολα ανεκτά.
- Τα υγρά δεν πρέπει να περιέχουν καφεΐνη και να καταναλώνονται αργά και σταθερά κατά την διάρκεια της ημέρας. Ο περιορισμός ποτών και τροφίμων με αλκοόλες ζάχαρης, βοηθά στην αντιμετώπισή της. Οι αλκοόλες ζάχαρης είναι λευκά στερεά που διαλύονται στο νερό και χρησιμοποιούνται πολλά χρόνια στην βιομηχανία.Μερικά από αυτά χρησιμοποιούνται και στην φαρμακολογία ως καθαρτικά.
- Το τσιμπολόγημα εδώ είναι επιτρεπτό, κυρίως σε αλμυρά τρόφιμα για να αντικατασταθεί το χαμένο νάτριο.
- Μικρά και συχνά γεύματα.
Δυσκοιλιότητα
Η δυσκοιλιότητα είναι πιο εύκολο να προληφθεί παρά να αντιμετωπιστεί μετά την εμφάνισή της. Επιπλέον το φαγητό μπορεί να γίνει σύμμαχος. Να γίνεται σταδιακή αύξηση στην πρόσληψη τροφών που είναι πλούσιες σε διαιτητικές ίνες συμπεριλαμβάνοντάς τες σε γεύματα και ενδιάμεσα γεύματα(σνακ).Οι τροφές αυτές περιλαμβάνουν δημητριακά ολικής άλεσης και πίτουρο, πλιγούρι βρώμης, φρέσκα φρούτα και λαχανικά, όσπρια, ξηρούς καρπούς και σπόρους. Το νερό είναι αναπόσπαστο κομμάτι όσον αφορά την διατροφική φροντίδα.
Αέρια και φούσκωμα
Tα συμπτώματα αυτά αντιμετωπίζονται σχεδόν με τις ίδιες προηγούμενες τακτικές.
- Κατανάλωση μικρών γευμάτων πιο συχνά και η κατανάλωσή τους την ίδια ώρα κάθε μέρα, μπορεί να μειώσει τα αέρια. Τα πικάντικα και λιπαρά τρόφιμα μπορεί εντείνουν το πρόβλημα, οπότε καλό είναι να αποφεύγονται.
- Tο αργό μάσημα μπορεί να βοηθήσει στην ελαχιστοποίηση της ποσότητας αέρα.
- Το καλαμάκι είναι ένας σημαντικός λόγος για να ενταθεί το πρόβλημα. Επίσης και το μάσημα της τσίχλας καθώς μπορεί να αυξήσει την ποσότητα αέρα κατά την κατάποση.
- Περιορισμός στην κατανάλωση αλκοόλ και τσιγάρου, καθώς αυτά μπορεί να επηρεάσουν την πέψη.
- Περπάτημα!!!!!
Απώλεια όρεξης.
- Κατανάλωση 5-6 μικρών γευμάτων καθημερινά αντί για 3.
- Τα ενδιάμεσα γεύματα(σνακ)μπορούν να είναι περισσότερα, καθώς η πείνα μπορεί να εμφανιστεί και να διαρκέσει λίγα λεπτά. Οι μπάρες γκρανόλα, φρούτα, ξηροί καρποί, γιαούρτι, βραστά αυγά.
- Δεν χρειάζεται συγκεκριμένη ώρα για φαγητό. Οποιαδήποτε ώρα είναι κατάλληλη.
- Αύξηση στην πρόσληψη των φυτικών ινών. Τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ίνες, μπορούν να προάγουν την πληρότητα.
Ξηροστομία
H ξηροστομία εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους όπως με αίσθημα δίψας, πληγές στο στόμα, αγευσία, παχύ σίελο, ρωγμές ή κοψίματα στις γωνίες του στόματος ή στα χείλη, δυσκολία στην κατάποση ή στην ομιλία, αίσθημα πόνου στην γλώσσα ή το στόμα .Είναι σημαντική η στοματική φροντίδα. Αντιμετωπίζεται με:
- Κατανάλωση τροφών που είναι υγρές, μαλακές και καταπίνονται εύκολα.
- Αποφυγή τροφίμων που είναι όξινα, καυτά ή πικάντικα.
- Μικρές μπουκιές
- Πολλά υγρά 2-3 λίτρα.
- Κατά την διάρκεια των γευμάτων να καταναλώνονται μικρές γουλιές υγρών ώστε να βοηθηθεί η κατάποση.
- Μείωση τροφών που περιέχουν ζάχαρη για να αποφευχθεί η τερηδόνα.
- Η τσίχλα χωρίς ζάχαρη ,ειδικά η μέντα, εσπεριδοειδή ή κανέλα βοηθά στην παραγωγή σάλιου.
- Το τσιγάρο και το αλκοόλ να αποφεύγονται.
Αναφερόμενοι στις διάφορες σχολές ψυχοθεραπείας που εξειδικεύονται οι “ειδικοί ψυχικής υγείας”, φαίνεται να είναι εξαιρετικά αποτελεσματική η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία , CBT. Η συγκεκριμένη προσέγγιση διανύει την Τρίτη της γενιά. Έχει ενσωματώσει την ενσυνειδητότητα, Mindfulness.
Oι άνθρωποι που μας επισκέπτονται στο γραφείο μας, συνήθως φτιάνουν όταν έχουν εξαντλήσει ολες τις άλλες επιλογές που είχαν και δεν λειτούργησαν υπέρ τους. Φτάνουν εξουθενωμένοι, φοβισμένοι και συναισθηματικά κατακερματισμένοι. Σ αυτή την κατάσταση οφείλουμε να τους ανακουφίσουμε άμεσα από τα συπτώματα τους. Κατάσταση που η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία αποδεικνύεται αποτελεσματική. Όλα τα παραπάνω, αποτελούν βοήθημα όσον αφορά την αντιμετώπιση των σοβαρών αυτών συμπτωμάτων. όπως αναφέρθηκε και στην αρχή του άρθρου.
Ο συνδυασμός της ιατρικής και της διατροφής, μπορούν να βοηθήσουν ώστε να είναι όσο δυνατόν ευκολότερη η διαχείρισή τους.
ΠΗΓΕΣ
NHS U.K.
